Beeldende vorming

Opdracht: Klassiek, Modernisme & Postmodernisme

hanging.bmp
Periode: Klassiek
"Pleasure Outing at Mukojima to View Cherry Blossoms"
by Utagawa Toyoharu, tussen 1781 en 1801


Beeldbeschouwing:
Dit beeld is gemaakt in de Tenmei periode in Japan.
Het beeld laat enkele mensen zien die, zoals de naam van het werk al zegt, een uitje hebben om naar de kersenbloesem (sakaru in het Japans) te kijken. Kersenbloesem staat symbool voor de lente en wordt voornamelijk geassocieerd met Japan. De roze kersenbloesem is rechts in beeld te zien. De mensen op het schilderij lijken rustig met elkaar te praten. Achter de mensen is een ouderwets Japans restaurant te zien waar mensen aan een tafel zitten. Achteraan in beeld, op de andere heuvelweg, loopt een stoet mensen. Waarschijnlijk zijn dit dienaren van een hoogstaand iemand, deze liepen altijd in een grote stoet mee met de belangrijke persoon in kwestie.

Het beeld is gemaakt op een grote rol, meestal van papier gemaakt. Het is geverfd met inkt. De rol hangt op een rood met gouden zijde doek. Het kleurgebruik typerend voor de Japanse klassieke kunst, er werd niet met felle kleuren gewerkt. Ook werden de meeste werden op grote rollen gemaakt met inkt, zoals hier het geval is. Deze rollen waren makkelijk op te rollen en te vervoeren. Als zij werden opgehangen, gebeurde dat meestal op een zijde doek. 

Mening:
Persoonlijk houdt ik erg van de ouderwetse Japanse werken. De stijl is meteen goed te herkennen, voornamelijk door het kleurgebruik. Het vele bruin/goudachtige is typerend voor werken van de klassieke tijd. Ook werden er in Japan veel alledaagse taferelen geschilderd, waardoor je een goed kijkje krijgt in het leven in het oude Japan.  

Beeldaspecten:
Het beeld is 2D. Je kan duidelijk in het beeld zien wat ver weg is en wat dichtbij. Dit heeft de kunstenaar gedaan door grootteverschil, overlapping en ruimte suggestie. Hierdoor heeft het beeld diept gekregen en is het niet gewoon een plat vlak. 

Door de compositievorm komt het erg gezellig over. De mensen hebben een lach op hun gezicht en een ontspannen houding. Daardoor zien ze er vrolijk uit.


Vraag:
 Wat doen de twee vrouwen links op de voorgrond?

(Zij staan te roken)
____________________________________________________________________________


Periode: Klassiek
"Head of Buddha from Daianji Temple, Japan"
by Tempyo sculptures, 8e eeuw

Beeldbeschouwing:
Dit beeld is gemaakt in de Tempyo periode in Japan, waar toen het boeddhisme de overhand had. Het beeld heeft duidelijke ouderdomstekenen, maar toch zijn de meeste details nog steeds goed te zien. De gesloten ogen van de Boeddha stralen een bepaalde rust uit. Op het hoofddeksel van de Boeddha is nog een complete, zittende Boeddha te zien.

Het beeld is een beeldhouwwerk uit steen, gemaakt door beeldhouwers uit de Tempyo periode. De Japanners geloofden dat er in de Boeddha beelden ryo aanwezig was, een soort bovennatuurlijke kracht of adem. Daarom werd in beelden van de Boeddha een zeker volume gecreëerd.
De rust die het beeld uitstraalt en de manier van beeldhouwen, het volume, is typisch een van de meesterwerken van de Tempyo beeldhouwers.

Mening:
De Boeddha is een typisch beeld van Azië, waar het boeddhisme een grote godsdienst is. Tegenwoordig is Japan niet meer boeddhistisch, maar de Boeddha’s en tempels van vroeger zijn nog steeds bewaard gebleven. Vandaar dat dit beeld voor mij een bepaalde waarde heeft.
De rust die het beeld uitstraalt is niet te vinden in afbeeldingen of werken van andere godsdienstige figuren, alleen de Boeddha heeft deze rust om hem heen.
Het hoofddeksel met de gehele Boeddha in zijn typische, zittende houding is erg gedetailleerd. Je ziet nog steeds de gezichtskenmerken en ook deze Boeddha heeft weer een hoofddeksel met, als je het goed bekijkt, een kleine Boeddha erop. Door ouderdom is het beeld echter beschadigd, maar dit geeft het ook weer een bepaalde uitstraling die goed past bij het beeldhouwwerk. 


Beeldaspecten:
Het beeld is 3D en ruimte innemend. Als je dit beeld neerzet neemt het ruimte in beslag. 

De vorm van het beeld is organisch. Het is een lichaamsdeel, namelijk een hoofd. 
Op deze foto van het beeld komt het licht vanaf rechts. Dit kan je goed zien doordat de linkerkant van het beeld donkerder is dan de rechterkant. 

Vraag: Wat zie je op het hoofddeksel van de Boeddha staan? 

(Eenzelfde Boeddha, maar dan het gehele lichaam)


_________________________________________________________________________


Periode: Modernisme
"Fuji Weekly"cover
Onbekend, Oktober 1930


Beeldbeschouwing:
Dit beeld is gemaakt voor het Japanse blad Fuji weekly.
Het beeld is een cover van een weekblad, dus gemaakt op papier. Het beeld lijkt in vakken te zijn onderverdeeld. Het rode vak links bovenin valt het meest op. Hierin is ook het grootste deel van de samoerai zichtbaar: hoofd en romp.

Door te kijken naar de tijd waarin hij gemaakt is, geeft het beeld al veel informatie. Het was de tijd tussen twee oorlogen in en Japan was in bezit van een groot grondgebied. Er heerste een grote economische depressie in Japan waardoor mensen een grotere drang hadden om het gebied van Japan uit te breiden. De samoerai staat voor de Japanse krijgers, het Japanse leger, wat weer goed aansluit bij deze drang om grondgebied uit te breiden.

Als je goed kijkt kan je misschien zeggen dat de samoerai bloed, rechts onderin. Het lijkt, als je er zo naar kijkt, alsof een van de dolken en de katana in zijn buik zitten: harakiri (of seppuku). Dit zou de economische crisis ook kunnen symboliseren: het doodbloeden van Japan.

Mening:
Meestal houdt ik niet zo van moderne kunst, maar in dit geval vind ik  het werk erg aansprekend. Vooral omdat het een samoerai is, mijn favoriete oude krijger, en gezien de tijd waarin hij gemaakt is past het er perfect bij. Het kleurgebruik blijft ook in de Japanse kleuren zitten, wat het totaalplaatje nog beter dient. Het feit dat je er ook harakiri in kunt zien, en het dus ineens een andere betekenis geeft, vind ik heel mooi gedaan. Vooral omdat dit subtiel is weergegeven.


Beeldaspecten:
Dit beeld is 2D. Er is echter geen gebruik gemaakt van schaduwen. Het is volledig plat getekend. Er is ook geen duidelijke lichtinval te vinden in het werk, omdat het grootste gedeelte wit is.
De twee wapens van de samoerai staan van elkaar af. De linker is vanaf links gestoken, de rechter vanaf rechts. Dit is ook zonder schaduwen te zien door de helling van de wapens. Er zijn voornamelijk ronde vromen gebruikt, met uitzondering van het vierkant.

Er zijn alleen maar witte, rode en zwarte kleuren gebruikt. De kleuren van Japan. Dit past weer goed bij de betekenis die het beeld uitdraagt.
Het rode vlak links bovenin trekt de aandacht en versterkt het gezicht van de samoerai.


Vraag: Welke kleuren zijn er gebruikt voor deze afbeelding?
(Rood, wit en zwart, de kleuren van Japan)
_________________________________________________________________________


Periode: Modernisme
"Electrical Dress"
by Atsuko Tanaka, 1956


Beeldbeschouwing:

De aandacht in het werk wordt getrokken door de lichten in de rok, deze kunnen daadwerkelijk aan. Ook de felle kleuren zorgen ervoor dat het werk goed opvalt.
Het beeld staat voor de verbinding van de fysiologische systemen en de elektrische “bedrading” van het menselijk lichaam. De vorm van het werk is een combinatie tussen de traditionele Japanse kimono en de moderne industriële technologie.

Het werk bestaat uit vele clusters van gloeilampen en buizen van verschillende vormen en kleuren om de bedrading in te bewerken. 


Mening:
Ik houd persoonlijk niet zo van moderne 3D werken. Vanuit dagelijkse objecten een ander voorwerp maken vind ik er altijd maar vreemd uitzien. Het idee van dit werk is echter wel grappig, de outfit kan serieus gedragen worden. Sterker nog, de maker van het werk droeg deze outfit vaak tijdens tentoonstellingen. Toch spreekt deze vorm van kunst mij niet aan omdat ik het gevoel heb dat iedereen dit zou kunnen maken.


Beeldaspecten:
Het beeld is 3D en ruimte innemend. 
Het beeld zelf is een lichtbron. Er zitten vele gloeilampen in verwerkt. 
Door alle verschillende kleuren die gebruikt zijn, komt het erg druk , maar toch ook vrolijk over.



Vraag: Waaruit bestaat deze rok?
(Elektrische draden en gloeilampen)
___________________________________________________________________


Periode: Postmodernisme
"The Army of Mushrooms"
by Takashi Murakami, 2001

Beeldbeschouwing:
Dit werk van de Japanner Takashi Murakami is een van de kunstwerken uit de stijl genaamd Superflat. Superflat is een Japanse kunststroming die aspecten en stijlen van onder andere de Japanse manga en anime gebruikt en deze plat maakt, volledig 2D dus.
Omdat er zoveel verschillende karakters op dit werk staan, zijn er meerdere aandachtspunten. De “paddenstoel” rechts onder in het werk is echter wel de meest opvallende, gezien het de grootste is.
Murakami gebruikt in veel van zijn werken paddenstoelen, in deze specifiek als een groot leger. Het is een soort kritiek op de maatschappij, maar deze implicatie wordt verbloemd door het kleurrijke pallet.

The Army of Mushrooms is eigenlijk een grote tekening, met dezelfde materialen gemaakt die gebruikt worden voor Japanse anime en manga (Japanse tekenfilms en strips om het zo maar te noemen).

Mening:
Persoonlijk houd ik erg van de Superflat stijl. Soms lijkt het op een kindertekening, met de rare monsterachtige figuren, maar het behoudt altijd de typische Japanse manga/anime stijl waar ik persoonlijk gek op ben. 
Het mooiste eraan is nog wel dat iedere afzonderlijke paddenstoel weer een eigen soort van monster is. Het doet me een beetje denken aan een ouderwetse schoolplaat, waarop je verschillende soorten paddestoelen, dieren of bomen kon zien die je in het bos tegen kan komen.  

Beeldaspecten:
Zoals de naam van de stroming (Superflat), waarin The Army of Mushrooms valt, al duidelijk weergeeft, is dit werk volledig 2D. Alles is “superplat” gemaakt en er zijn dus ook geen schaduwen te zien. Wel is gebruik gemaakt van grootteverschil tussen de mushrooms, hierdoor vallen er een paar op. je oog valt vooral op de grote mushroom in de rechteronderhoek.
Maar door het kleurgebruik vallen de andere mushrooms ook op, hierdoor zie je ze allemaal.
De textuur van het beeld is ook goed te zien. Er zitten een paar vormen in die scherp lijken.


Vraag: Welke kleuren vallen er goed op en hoe komt dat? 
(Geel, groen, blauw en roze, ze vallen op omdat ze fel overkomen tussen de andere zachtere kleuren)


_________________________________________________________________________________




Periode: Postmodernisme
Ceramic Dresses
by Li Xiaofeng, 2008

Beeldbeschouwing:
Li Xiaofeng heeft deze stukken gemaakt om een nieuw concept te geven aan Chinese werken. Stukken porselein uit de oudheid geeft hij een nieuw doel. De oude stukken porselein zijn gebruikt om traditionele Chinese kledingstukken te maken.
Het werk heeft eigenlijk geen één opvallend beeldaspect. Dit komt voornamelijk omdat goed te zien is dat de jurk is opgebouwd uit allemaal losse stukken. Ook zijn de kleuren allemaal hetzelfde gebleven.

De jurk is gemaakt van gebroken stukken porselein uit de oudheid; alle stukken zijn gevonden in opgravingen. Li Xiaofeng polijst de stukken, brengt er de goede vorm in en maakt er vervolgens een gaat in om de stukken aan elkaar te kunnen maken met een zilveren draad.


Mening:
Ergens lijkt het idee van dit ontwerp een beetje op het beeld wat eerder besproken is bij moderne kunst: een alledaags voorwerp is genomen om een ander object te vervaardigen. Dit werk vind ik echter mooier dan die van de moderne tijd, puur omdat ik er persoonlijk meer een outfit in zie dan bij de warboel van bedrading, buizen en lampen.
Het kleurgebruik vind ik erg goed: het is rustig gebleven door alleen blauw en wit te gebruiken. De borden en het porselein is er op zo'n manier opgemaakt dat het lijkt alsof het gewoon van stof gemaakt is.


Beeldaspecten:
Het beeld is 3D en ruimte innemend. Het licht van de jurk wordt eigenlijk gecreëerd door de het witte kleurgebruik in de materialen. In het rok-gedeelte van de jurk zijn grotere stukken porselein gebruikt en ook rondere vormen. Hierdoor lijkt het nog meer op een rok.

De stukken porselein vallen over elkaar heen en geven daarom de indruk dat ze allemaal netjes rond afgewerkt zijn. Het werk ziet er licht uit, als een echte jurk. Door het porselein is het echter loodzwaar.


Vraag: Welke kleuren zie je voornamelijk in de jurk?
(Delfts blauw/blauw en wit)
_________________________________________________________________________________

Opdracht: Kindertekeningen

Periode van krabbelenen en materiaal hantering. ongeveer 2 tot 4 jaar.

De eerste grafische verrichtingen van kinderen op het platte vlak wordt krabbelen genoemd. 
De krabbels geven een geleidelijke overgang te zien van grof- naar fijn-motorisch werken.
Er wordt onderscheidt gemaakt in verschillende vormen die na elkaar voorkomen:
- Krassen.
- de grote enigszins gebogen horizontale zigzaglijn.
- doorlopende cirkelvormige lijnen
- kleinere tekentjes, doelbewust neergezet.



Periode van gecodeerde werkelijkheid: (4 tot ongeveer 9,5 jaar)
het kind beseft dat beeldtekens staan voor visuele beelden en voor inhouden. 
In deze periode speelt zich een proces af van niet-gestuurd, spontaan en slechts zelden beïnvloed verwerven van beeldtaal. Het kind benoemt van te voren wat het gaat maken. 
Kenmerken van deze periode:
- Creatief coderen
- Codetekens
- Ideografische kenmerken.
- De kopvoeter
- Wanordelijke plaatsing
- Eerste ordening
- Grondlijn
- Kubistisch tekenen
- Plattegrond
- Omklapping, ook wel rabattement genoemd.
- Doorzichtigheid
- Haaks contrast
- Overlapping en afsnijding. (Na het achtste jaar)



Periode van zichtbare werkelijkheid: ( 9,5 jaar tot 15 jaar)
In deze periode hebben kinderen een duidelijk verlangen naar een naturalistische weergave.
Kenmerken:
- harmonisch maar kritisch ( 9- en 10-jarigen
- Chaos (11 tot 15 jaar)

_________________________________________________________________________________


Opdracht: Origami

De opdracht was om een klassiek beeld na te maken met karton en er dan een postmodern beeld van te maken.Omdat wij Azië hebben als thema, mochten wij gebruik maken van de Origami vouwkunst.
En dit is ons resultaat:


Het gewone origami bootje.




Nu met vlaggenmast en zwarte pieten!


_________________________________________________________________________________

Opdracht: Voertuigen voor Iep's vriendjes


De doorzichtige flesmobiel en de Flaming failcar. 
_________________________________________________________________________________

Opdracht: 2D les

Voor ons basisplan zie hier

De introductie van onze les:



De bovenstaande afbeeldingen gebruiken wij als plaatjes van draken: zo zien draken eruit. De kinderen kunnen zo ideeën opdoen, maar weten nog niet hoe een Chinese festival draak er precies uitziet en wat voor kleuren hij heeft, deze moeten ze zelf verzinnen. 

De brief van de Chinese feestcommissie: (deze lezen wij voor ter introductie)

Beste kinderen uit groep 7 van basisschool ........ 

Binnenkort organiseren wij weer een groot Chinees thema feest; er is vuurwerk, theater en dans. 
Een Chinees festival is echter niks zonder een grote Chinese festival draak. 
En dat is direct ons probleem waarmee jullie ons hopelijk kunnen helpen: onze draken zijn ouderwets en de kleuren zijn vervaagd, we zijn dus dringend op zoek naar nieuwe, kleurrijke ideeën voor een festival draak. Zouden jullie zo vriendelijk willen zijn om ons te helpen met ideeën voor een nieuwe draak? 
Jullie kunnen een mooie, kleurrijke tekening voor ons maken zodat wij binnenkort onze splinternieuwe, kleurrijke festival draak hebben!

Met vriendelijke groet,
De Chinese feestcommissie  

Hieronder een plaatje van onze zelfgemaakte draak:
Kleurrijke Chinese draak, zelfgemaakt ter voorbeeld



_________________________________________________________________________________

Opdracht: 3D les

Voor ons basisplan zie hier
De introductie van onze les: 


De bovenstaande beelden zullen wij gebruiken om emoties aan de kinderen te laten zien. Welke emoties zijn erin te herkennen?

Hieronder enkele plaatjes van ons eigen proces van papier-maché:  

Stroken krant over steviger tijdschrift-papier geplakt.


Afwerking met wc-papier om egaler geheel te krijgen en goede
ondergrond te hebben voor verf.

Tekening voor gezichtsuitdrukking